Kim Jesteśmy?

Zakon Braci i Sióstr Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel

POCZĄTKI I DUCHOWOŚĆ KARMELU

Zakon Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel wywodzi się z Palestyny. Jego kolebką jest Góra Karmel. Miejsce to jest uświęcone życiem i działalnością proroka Eliasza, który prowadził tutaj surowe życie pokutne, oddane modlitwie i walce z bałwochwalstwem. Szczególnym kultem otaczali św. Eliasza pustelnicy zamieszkujący liczne groty Karmelu i z tego powodu zwani karmelitami. Od początku prowadzili oni życie według wzoru świętego proroka. Uważali go za swojego duchowego ojca i patrona. W czasach wojen krzyżowych do pustelników na Karmelu zaczęli przyłączać się rycerze krzyżowcy.

Z czasem powstałej wspólnocie nadano Regułę św. Alberta – patriarchy Jerozolimy, zatwierdzoną przez Stolicę Apostolską w 1226 roku. Powołanie karmelitańskie wiązało się z wyborem życia w ciszy i samotności adorując Chrystusa na wzór Przenajświętszej Dziewicy Maryi, która w pobliskim Nazarecie prowadziła życie ukryte z Jezusem. Matka Boża zajmuje centralne miejsce w życiu Zakonu, stanowiąc rację jego bytu, istotny element życia duchowego karmelity, karmelitanki i formę świętości. Z powodu inwazji tureckiej na Palestynę, życie eremitów uległo zagrożeniu. W 1238 roku rozpoczęła się ich oficjalna emigracja do Europy, co wymusiło dostosowanie Reguły do nowej sytuacji życia.

Ważną rolę odegrał w tym św. Szymon Stock, który uzyskał u Stolicy Apostolskiej uregulowanie statusu Zakonu na prawach zakonów żebrzących. W następnych latach, na skutek zmian dotychczasowego stylu życia nastąpił głęboki kryzys Zakonu. Pomyślne rozwiązanie trudności tradycja karmelitańska łączy z objawieniami Matki Bożej św. Szymonowi  16 lipca 1251 roku. Maryja wskazując szkaplerz, który wówczas był wierzchnia częścią habitu zakonnego – ustanowiła go znakiem szczególnej swej matczynej opieki nad Całym Zakonem. Pierwsze klasztory Karmelitanek powstały z nieformalnych wspólnot różnego typu, które żyły duchem Karmelu i pozostawały pod wpływem bądź opieką Karmelitów. Żeńską gałąź Karmelu powołał do istnienia papież Mikołaj V w 1452 roku, a do jej rozwoju i rozkwitu przyczynił się bł. Jan Soreth.

W XVI wieku w Hiszpanii św. Teresa od Jezusa i św. Jan od Krzyża podjęli dzieło reformy, która doprowadziła do utworzenia nowej gałęzi – Karmelitanek i Karmelitów Bosych. Św. Teresa połączyła tradycję pustelniczą pierwszych mnichów z Góry Karmel z wymogami życia wspólnotowego o charakterze siostrzanym, rodzinnym. W krótkim czasie założyła w Hiszpanii 17 klasztorów. Wyznaczyła też swoim duchowym córkom ideał kontemplacji wzbogaconej o troskę eklezjalną, misyjną i ekumeniczną. 

Ważnym elementem życia nowych klasztorów było zaprowadzenie ścisłej klauzury, ubóstwo oraz ograniczenie liczby mniszek we wspólnocie do 21 sióstr. Wkrótce Reforma rozszerzyła się poza granice Hiszpanii obejmując kolejno: Włochy (1590), Francję (1590) i Belgię (1604). Dzisiaj na świecie jest ponad 800 klasztorów i około 12 000 mniszek służy w Kościele poprzez nieustanną modlitwą, a według słów św. Jana Pawła II są one „pulsującym sercem Kościoła ”.

Zakon Karmelu składa się z trzech gałęzi:

1

Bracia Karmelici Bosi

2

Siostry Karmelitanki Bose

Są też świeccy, którzy noszą szkaplerz i dzięki temu są związani z Zakonem.

W XVI wieku w Hiszpanii Teresa od Jezusa (z Avila) i Jan od Krzyża zainicjowali odnowę, która doprowadziła do rozdziału tzw. Braci bosych (Zakon Karmelitów Bosych: ocd) od tych, którzy kontynuowali „dawną obserwację”.

Przez lata zgromadzenia i instytuty zakonne gromadziły się wokół Zakonu Karmelitów, chcąc żyć duchowością karmelitańską w różnych stylach. Wtedy to różne stowarzyszenia i wspólnoty przyjmowały nauczanie naszych świętych w Karmelu.